Lojistik sektörü, Türkiye'de ve dünya genelinde önemli değişimlere ve dönüşümlere tanıklık etmiştir. Bu evrimler, gönderilerin dünyanın bir köşesinden diğerine kolaylıkla ulaştırılabilmesini sağlamıştır. Gönderi büyüklüğüne bakılmaksızın, her kargo için özel bir operasyonel süreç uygulanabilir.
Bununla birlikte, belirli kargoların özel bir konumu olduğunu söylemek mümkündür. Bu kargolar, geniş hacimlere sahip olabilir ve standart konteynerlara sığmayacak şekil ve boyutlara sahip olabilirler. Bu tür durumlarda, gabari dışı taşıma yöntemi devreye girer.
Gabari Dışı Taşıma Nedir?
Gabari dışı taşıma, gönderinizin çok büyük olduğu veya standart nakliye konteynerlerine sığmadığı durumlarda başvurulan bir taşıma yöntemidir. Özellikle hacimli bomlara ve çıkıntılara sahip kargolar için bu terim kullanılmaktadır. Gabari dışı taşımanın temel amacı, sıra dışı boyutlara sahip yükleri güvenli bir şekilde taşımaktır.
Lüks otobüsler, otomobil römorkları, uçak parçaları, rüzgar türbini parçaları, inşaat makineleri, elektrik üretiminde kullanılan aşırı büyük makine parçaları gibi kargolar, genellikle gabari dışı olarak sınıflandırılır. Bu anormal şekilli ve standart konteyner boyutlarını aşan yükler, özel ağır hizmet ekipmanı kullanımını gerektirir.
Bu tür kargolar, dikkatli bir taşıma süreci olmadığı takdirde kolayca zarar görebilirler. Bu nedenle, gabari dışı taşıma sırasında özel önlemler alınmalı ve titizlikle uygulanmalıdır, aksi takdirde kargoların bütünlüğü riske girebilir.
Gabari Dışı Taşımada Planlama ve Operasyon
Ölçüsüz bir kargo, uygun şekilde bağlanmadığında veya konteynerlerine düzgün bir şekilde yerleştirilmediğinde, çevresindeki diğer kargolara potansiyel zararlar verebilir. Ayrıca, bir gemiye gabari dışı kargo yerleştirildiğinde, konumu özenle planlanmalıdır, çünkü boşaltılması gereken diğer kargolar olabilir.
Gabari dışı taşımanın başarılı bir şekilde gerçekleşebilmesi için doğru planlama ve titiz bir operasyon süreci gereklidir. Kara ve deniz yolları, gabari dışı taşımanın yapılabileceği yöntemler arasındadır. Bazı gabari dışı kargolar, anormal çıkıntılara veya aşırı ağırlığa sahip olabileceğinden, taşıma için kullanılacak treyler tipi ve uygun portal vinç titizlikle seçilmeli ve düzenlenmelidir. Ardından, ağır yük taşıma faaliyeti için depolama yerinden limana, yükleme noktasına veya varış noktasına kadar olan rota planlanmalıdır.
Kargonun varış noktasına giden güzergah, yoğun trafik ve saatlerden kaçınacak şekilde planlanmalıdır. Gabari dışı taşımacılıkta, kargonun güvenli bir şekilde geçebilmesi ve diğer mala zarar vermemesi için yolun her iki tarafında ve üstünde (köprüler, kemerler vb.) yeterli açıklık bulunmalıdır.
Gabari Dışı Taşımacılıkta Maliyet
Gabari dışı taşıma, ek ekipmanların gerekliliği nedeniyle maliyetli bir operasyon olabilir. Biçimsiz kargo, diğer kargoların taşınması için kullanılabilecek boş alanları kullanma imkanı tanımaz.
Gabari dışı kargolar, gemi güvertesine veya güverte altına yerleştirildiğinde, diğer konteynerlere yer bırakmazlar. Ayrıca, bitişik taraflara döner kilitlerle sabitlenemezler ve üzerlerine başka konteyner yerleştirilemez. Bu durumda boşa harcanan alan, genellikle "kayıp yuvalar" olarak adlandırılır.
Gabari Dışı Taşımacılıkta Ekipman
Gabari dışı taşıma konusunda en yaygın seçeneklerden biri, düz raflı veya üstü açık konteynerlerdir. Düz raflı konteynerler genellikle her iki ucunda katlanabilir setlere sahiptir. Bu konteynerlerin kenarları açıktır ve duvarları bulunmaz. Bu tür konteynerlere, gabari dışı taşımacılıkta yan veya üstten yükleme yapmak mümkündür.
Üstü açık konteynerler, düz konteynerlerden farklı olarak uzunluğu boyunca sert duvarlara ve bir ucunda kapılara sahiptir. Ancak, üst kısmı açıktır veya çıkarılabilir bir sert çatıya sahip olabilir. Kenarları boyunca sert duvarlara sahip olduğu için, üstü açık konteynerlere yandan yükleme yapılamaz.
Yükleme tamamlandıktan sonra kargo, kayışlar kullanılarak konteynerin zeminine güvenli bir şekilde bağlanabilir. Daha sonra üstü açık konteyner, sağlam bir levha veya konteyner çatısı ile örtülebilir.
Bu tür konteynerleri veya gabari dışı kargoları kaplamak için sıkça kullanılan malzeme brandadır. Düz konteynerlerin çoğunda, ölçüsüz kargoyu bağlamak veya branda örtüsünü sabitlemek için zeminde ped gözleri veya bağlama halkaları bulunabilir.
Ağır Yük Taşıma Alanında Kullanılan Konteynerler
Gabari dışı taşıma sektöründe kullanılan üç farklı kap seçeneği bulunmaktadır. Bu seçenekler; flat rack konteynerler, üstü açık konteynerler ve düz platformlardır.
Flat rack konteynerler, ağır hizmet tipi forkliftlerle yanlardan yüklenerek veya bir vinç kullanılarak üstten zemine yerleştirilerek yük alabilir. Bu nedenle, anormal şekilli makineler, tekneler, uzun borulu yapılar vb. gibi kargolar için uygundur. Kargo çok uzun veya çok genişse ve tek bir flat rack'e sığmıyorsa, kargoyu tutmak için iki veya daha fazla flat rack birbirine bağlanabilir.
Üstü açık konteynerlerde kargo genellikle bir vinç kullanılarak üstten veya ağır hizmet tipi bir forklift kullanılarak kapıdan yüklenir. Bu konteynerler, 28 tona kadar ağırlık taşıyabilir. Farklı konteyner markaları ve serileri arasında boyutlar ve taşıma kapasitesi değişiklik gösterir.
Düz platform konteynerleri, ölçü dışı kargoları taşımak için kullanılır. Adından da anlaşılacağı gibi, duvarları veya çatıları yoktur ve bu nedenle takip edilecek tek sınırlama, gabari dışı yükün ağırlığıdır.
Gabari Dışı Taşımacılıkta Yükün Ağırlığı
Konteyner üreticisi tarafından belirtilenden daha fazla ağırlık yüklenmesi, konteynerlerde çeşitli bozulmalara neden olabilir. Aşırı ağırlık, konteynerin çatlamasına ve kargoya zarar vermesine, ayrıca diğer kazalara yol açmasına sebep olabilir.
Farklı ülkelerin konteyner taşıma yükleri için farklı ağırlık sınırları olabilir. Özellikle gabari dışı kargolar, öngörülen limitin üzerinde ağırlığa sahip olduğundan genellikle demonte edilir ve parça halinde taşınır; ardından varış noktasına ulaştıktan sonra tekrar monte edilir.
Yük taşımak için kullanılan çoğu konteyner, CSC 1972 (1972 Güvenli Konteynerler Sözleşmesi) uyarınca Güvenlik Onay Plakalarına sahiptir. Bu plaka, konteyner tasarımının tüm detaylarını, özellikle de brüt ağırlığını gösterir.
Brüt ağırlık, konteynerin toplam ağırlığını ve taşıyabileceği yükü temsil eder. CSC 1972'ye göre, konteynerler, üretim tarihinden itibaren 5 yıl içinde sertifikalı denetçiler tarafından konteyner depolarında ve daha sonra her 30 ayda bir denetlenmelidir. Bu denetimler, konteynerin deniz ve yol şartlarına uygunluğunu belirlemek ve tasdik etmek için gerçekleştirilir.
Gabari Dışı Taşımacılık İçin Konteyner Sözleşmesi
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ve Birleşmiş Milletler (BM), gabari dışı taşımacılıkta kullanılan konteynerlerin lojistiği konusunda bir dizi prosedürü belirlemiştir. Farklı ülkelerdeki çeşitli düzenlemelerin yol açtığı karmaşıklığı önlemek amacıyla, Güvenli Konteynerler Sözleşmesi olarak bilinen kısaca CSC 1972, ilan edilmiştir.
CSC 1972 kapsamındaki konteynerler, konteynere ve brüt ağırlığına dair tüm teknik verileri içeren Güvenlik Onay Plakası ile donatılmalıdır. Bu düzenleme, konteyner taşımacılığında güvenlik standartlarını sağlamak ve dünya genelinde uyumlu bir çerçeve oluşturmak amacıyla hayata geçirilmiştir.
Gabari Dışı Taşımacılıkta Bilgi Paylaşımı
Eğer gönderiniz anormal şekil ve boyutlara sahipse, gabari dışı taşımacılık yöntemini kullanmanız gerekebilir. Ancak bu yöntemi uygulamadan önce, lojistik sürecin sağlıklı bir şekilde yönetilebilmesi için taşıma şirketine gerekli bilgileri sağlamak önemlidir. Gabari dışı taşımacılık, lojistik süreç bakımından oldukça karmaşık ve zorlu bir süreçtir. Bu nedenle, taleplerinizi şirkete doğru bir şekilde iletmek, süreci kolaylaştıracaktır.
Ölçüsüz bir kargo göndermeden önce şirketle şu bilgileri paylaşmak önemlidir:
- Kargonun hacmi
- Kargonun ağırlığı
- Yükleme noktası
- Varış noktası
- Ağırlık merkezini gösteren fotoğraflar veya çizimler (önden, yandan ve üstten görünümler)
- Ölçüsüz kargonun kaldırma noktaları
- Varsa özel talimatlar
Gabari dışı yüklerin transferi ve taşınması, bu tür yükleri başlangıç noktasından varış noktasına kadar planlayabilen ve yürütebilen uzman bir ekibe ihtiyaç duyar. Glovit Lojitik olarak, bu alanda öncü firmalardan ve deneyimli, eğitimli ekibiyle güvenli ve hızlı taşıma garantisi sunmaktayız. Gabari dışı taşımacılık konusunda kaliteli ve esnek bir hizmet almak için Glovit Lojistik firmamız ile iletişime geçerek gönderinizin güvenli seyahatini takip edebilirsiniz.